«Και αναστάντα την Τρίτη ημέρα κατά τας Γραφάς»

«Και αναστάντα την Τρίτη ημέρα κατά τας Γραφάς»

3254554545

Γενικά οχριστιανικός κόσμοςμε την ονομασίαΑνάσταση, ήΑνάσταση του Χριστού, ήΑνάσταση του Κυρίου, (καθαρεύουσα η Ανάστασις, της Αναστάσεως), χαρακτηρίζει την μετά την τριήμερη ταφή, θριαμβικήανάσταση εκ νεκρών ανάληψητουΧριστού, την οποία και ομολογεί στο έκτο άρθρο τουΣυμβόλου της Πίστεως: «Και αναστάντα την Τρίτη ημέρα κατά τας Γραφάς», όπως εξιστορείται το γεγονός επί μακρόν και από τους τέσσεριςΕυαγγελιστές(τον Ματθαίο, κεφ. 28, τον Μάρκο, κεφ. 16, τον Λουκά, κεφ. 24, και τον Ιωάννη. κεφ. 20), καθώς και από τιςΠράξεις των Αποστόλων(3:36) «ο δε Θεός ήγειρεν αυτόν εκ νεκρών» που φέρεται ως επικύρωση κάποιων αναφορών Προφητών που περιλαμβάνει ηΠαλαιά Διαθήκη.

Οι Ευαγγελικές αφηγήσεις

Όπως αναφέρθηκε παραπάνω οι κύριες αφηγήσεις του γεγονότος είναι αυτές που αναφέρονται από τους τέσσερις Ευαγγελιστές. Μια γρήγορη ανάγνωση αυτών ίσως δημιουργήσει την εντύπωση ότι δεν συμφωνούν απόλυτα μεταξύ τους. Η προσεκτικότερη όμως εξέταση αποκαλύπτει το μέγεθος της ομοθυμίας στην απόδοση του ίδιου του γεγονότος υπό την διαφορετικότητα της αντίληψης έρευνας και αφήγησης από τον καθένα Ευαγγελιστή λαμβάνοντας μαρτυρίες ανθρώπων με διαφορετικά κριτήρια, ενδιαφέροντα, καταγωγή και παρατηρητικότητα που αποτελούν τα βασικά στοιχεία στη σύνθεση της υπ΄ αυτών ανάμνησης της Ανάστασης.
Αυτή ακριβώς η φαινομενική διαφορετικότητα των λεπτομερειών είναι που εντυπωσιάζει και που αποκαλύπτει ότι η συλλογή στοιχείων έγινε από πολλές πηγές. Αντίθετα, το παράξενο θα ήταν αν δεν υπήρχαν αυτές, όπου τότε η αξία των αφηγήσεων θα ήταν πολύ μικρότερη.

Έτσι τα περιστατικά που αναφέρονται επί του γεγονότος στις ευαγγελικές αφηγήσεις τοποθετούνται με την ακόλουθη σειρά:

  1. Σύμφωνα με τα πατροπαράδοτα έθιμα μια ομάδα γυναικών το πρωί της επομένης της ταφής του Χριστού κατευθύνεται στον τάφο προκειμένου να μυρώσουν το σώμα του, (Ματθ.28.1, Μάρκ.16.1-2, Λουκάς 24:1 και Ιωάννης 20:1α.).
  2. Φθάνοντας οι γυναίκες στον τάφο ανακαλύπτουν ότι ο βράχος της σφράγισής του έχει αποκυλιστεί και μένει αφρούρητος. (Ματθ.28:2-4, Μαρκ. 16:3-4, Λουκάς 24:2 και Ιωάννης 20:16).
  3. Έκπληκτες διαπιστώνοντας ότι ο τάφος είναι κενός βλέπουν άγγελο να τους εξηγεί την κατάσταση και να τους δίνει ένα μήνυμα.(Ματθ.28:5-7, Μάρκ. 16:5-7, Λουκάς 24:3-7).
  4. Σύμφωνα με το μήνυμα οι γυναίκες σπεύδουν στην Ιερουσαλήμ για να μεταφέρουν τα νέα στους μαθητές συναντώντας όμως τη δυσπιστία τους. (Ματθ.28:8, Λουκάς 24:8-11, Ιωάννης 20:2).
  5. Ο Πέτρος και ο «αγαπημένος μαθητής» σπεύδουν στον τάφο όπου βρίσκοντάς τον κενόν επιστρέφουν. (Ιωάννης 20:3-10, Λουκάς 24:24).
  6. Η Μαρία η Μαγδαληνή ακολουθώντας τους παραπάνω μαθητές επιστρέφει στο τάφο μένοντας εκεί μετά την αναχώρησή τους. Τότε ο Χριστός κάνει την πρώτη Του εμφάνιση σ΄ αυτήν. (Ιωάννης 20:11-18, Ματθ. 28:9 ο οποίος κατονομάζει τη Μαρία τη Μαγδαληνή και μία γυναίκα ακόμα, την «άλλη Μαρία»).
  7. Την ίδια ημέρα ο Χριστός εμφανίζεται στους Πέτρο και στους δύο που κατευθύνονταν προς Εμμαούς και στη συνέχεια στους άλλους μαθητές στην Ιερουσαλήμ εκτός του Θωμά.(Λουκάς 24:13-32,34, 36-43, Α΄ Κορινθ. 15:5, Μάρκ. 16:12-14, Ιωάννης 20:19-23).

Από τα παραπάνω συνάγονται πλέον καταφανώς δύο αξιόλογα σημεία: αφενός μεν ότι μετά την Ανάσταση ο Χριστός εμφανίζεται και εξαφανίζεται όπου και όποτε ο ίδιος κρίνει και αφετέρου ότι φανερώνεται μόνο στους πιστούς Του.

Οι φαινομενικές διαφορές των ευαγγελικών αφηγήσεων περί της Ανάστασης συνοψίζονται στα ακόλουθα πέντε ερωτηματικά σημεία:
α) Ποιες μυροφόρες πήγαν στο τάφο. Σύμφωνα με την αφήγηση εκάστου των Ευαγγελιστών φέρονται ι) κατά Ματθαίο: η Μαρία η Μαγδαληνή και η «άλλη Μαρία» (Ματθ.28:1,), ιι) κατά τον Μάρκο η Μαρία η Μαγδαληνή, η Μαρία του Ιακώβου και η Σαλώμη (Μάρκος 16:1), ιιι) κατά τον Λουκά οι "Γυναίκες από τη Γαλιλαία", που ονοματίζει στη συνέχεια, η Μαρία η Μαγδαληνή, η Μαρία του Ιακώβου, η Ιωάννα και «αι λοιπαί συν αυτώ» (Λουκάς 24:10) και κατά Ιωάννη: η Μαρία η Μαγδαληνή (Ιωάννης 20:1) πλην όμως στο 2 εδάφιο η Μαγδαληνή ομολογεί «ουκ οίδαμεν» που σαφώς δηλώνει ότι δεν ήταν μόνη της.
Συνεπώς οι μυροφόρες που πήγαν το πρωί του Σαββάτου στον τάφο ήταν οι ακόλουθες πέντε: η Μαρία η Μαγδαληνή, η Μαρία (μητέρα) του Ιακώβου , η «άλλη Μαρία» που πιθανώς να είναι η Μαρία (σύζυγος) του Κλωπά, και (αι από Γαλιλαίας) η Σαλώμη και η Ιωάννα.
β) Πότε αποκυλίστηκε ο λίθος του τάφου
γ) Πόσοι άγγελοι παρουσιάστηκαν
δ) Τι είπαν οι άγγελοι στις μυροφόρες
ε) Ποιος είδε πρώτος τον Χριστό

Ο εορτασμός της Ανάστασης του Χριστού

Την Ανάσταση του Χριστού όρισε η Ορθόδοξη Εκκλησία να εορτάζεται την Κυριακή του Πάσχα, (εκ της Ιουδαϊκής θρησκείας που σημαίνει έξοδος, και που έχει μεταφερθεί στον Χριστιανισμό ως μία χαρακτηριστική μορφή Θεοκρασίας), και που αποτελεί κινητή εορτή, που κανονίζεται από τη πρώτη πανσέληνο (αρχαίο υπόλειμμα σεληνιακής λατρεία, μετά τη πρώτη εαρινή ισημερία (συνδυασμός με αρχαίο υπόλειμμα Ηλιακής λατρείας.

Της εορτής αυτής που θεωρείται η μεγαλύτερη και σπουδαιότερη του Ανατολικού Χριστιανισμού προηγείται η μακρά και αυστηρή νηστεία και η Μεγάλη Εβδομάδα ή Εβδομάδα των Παθών όπου η Εκκλησία με πένθιμες τελετές επαναφέρει στη μνήμη των πιστών τις ταπεινώσεις και τα μαρτύρια που υπέστη ο Χριστός πριν το σταυρικό θάνατό του.