Διεκδικητικότητα: Τι είναι και πως επιτυγχάνεται

Λεπτομέρειες

Δημοσιεύτηκε στις Πέμπτη, 05 Μαρτίου 2015 09:19

-Νιώθεις να αναστατώνεσαι πολύ εύκολα όταν οι άλλοι αμφισβητούν την γνώμη και τις απόψεις σου;

-Αποφεύγεις συζητήσεις οι οποίες ενδέχεται να καταλήξουν σε αντιπαράθεση;

-Συμφωνείς με τις επιθυμίες των άλλων όταν στην πραγματικότητα δεν συμφωνείς καθόλου;

Αν απαντήσουμε ναι στις παραπάνω ερωτήσεις τότε είναι πολύ πιθανό να κάνουμε συχνά σκέψεις όπως ‘Οι άλλοι δεν κάνουν ποτέ αυτό που θα τους ζητήσω’,  ‘Κανένας ποτέ δεν με ακούει’, και συνήθως πίσω από όλες αυτές τις σκέψεις και τις συμπεριφορές μας βρίσκεται ο φόβος μας ότι θα θυμώσουμε και ότι η κατάσταση θα βγει εκτός ελέγχου.   Οπότε αποφασίζουμε να μην το ‘κάνουμε θέμα’ και εκεί σταματάμε.

Αν βρίσκουμε λοιπόν τον εαυτό μας σε αυτή την θέση συχνά δύο πράγματα θα μας βοηθούσαν να γίνουμε πιο διεκδικητικοί.  Πρώτον, να εξαλείψουμε τον φόβο μας ο οποίος έχει τις ρίζες του σε κάποιες εμπειρίες μας στο παρελθόν και εδώ είναι που η ψυχοθεραπεία βοηθάει.  Δεύτερον, να αναπτύξουμε τις επιδεξιότητες μας όσον αφορά την ικανότητα μας να διεκδικούμε πράγματα για τον εαυτό μας και αυτό είναι που θα αναλύσουμε παρακάτω.

Διεκδικητικότητα με λίγα λόγια σημαίνει δύο πράγματα:  1. Παραμένουμε σχετικά ήρεμοι και 2. Εμμένουμε στις θέσεις μας.  Και αυτό με την σειρά του σημάνει ότι δεν είμαστε τα παρακάτω τρία πράγματα:

α. Δεν είμαστε παθητικοί (δεχόμαστε ότι και να μας πουν παρόλο που διαφωνούμε και σε περίπτωση που μιλήσουμε τότε είμαστε πολύ απολογητικοί και κάνουμε εύκολα πίσω στις θέσεις μας).

β. Δεν είμαστε επιθετικοί (αγενείς, υψώνουμε την φωνή μας, απειλούμε. Το θέμα είναι βέβαια ότι μπορεί να συμπεριφερόμαστε έτσι κατά καιρούς αν δεν είμαστε διεκδικητικοί γιατί με το να μην λέμε ποτέ το τι θέλουμε ή με το να μην ζητάμε ποτέ αυτό που θέλουμε μπορεί να οδηγήσει σε ‘εκρήξεις’ θυμού)

γ.  Δεν είμαστε παθητικοί – επιθετικοί.  Αυτό επιτυγχάνεται κυρίως μέσω της σιωπής.  Εδώ δεν είμαστε ανοιχτά επιθετικοί (έτσι ώστε νε μην μπορούν να μας κατηγορήσουν γι’ αυτό) αλλά χρησιμοποιούμαι την σιωπή, τα ‘μούτρα’, φεύγουμε από το δωμάτιο όταν ο άλλος μπαίνει, βάζουμε παντού εμπόδια με τον τρόπο μας.  Ο σκοπός της παθητικής-επιθετικής συμπεριφοράς είναι να κάνουνε το δικό μας με το να προκαλούμε συναισθήματα ενοχής στον άλλον.   

Όταν είμαστε αντιμέτωποι με δύσκολες καταστάσεις μπορεί να κάνουμε το λάθος να εστιάσουμε την προσοχή μας στο βασικό συναίσθημα που μας διακατέχει εκείνη την στιγμή και όχι στο αποτέλεσμα που θέλουμε να πετύχουμε.  Όταν συμπεριφερόμαστε διεκδικητικά εστιάζουμε στο αποτέλεσμα και όχι στα συναισθήματα μας.

Πριν ξεκινήσουμε να συμπεριφερόμαστε διεκδικητικά χρειάζεται να είμαστε σε θέση να σκεφτούμε διεκδικητικά.  Τα αποτελέσματα που αναφέραμε προηγουμένως δεν αφορούν απλά το να πάρουμε αυτό που θέλουμε αλλά θα πρέπει να περιλαμβάνουν και τα ακόλουθα:

- Το πώς αισθανόμαστε για τον εαυτό μας

- Το πώς αισθανόμαστε για τον άλλον

- Το πώς ο άλλος αισθάνεται για εμάς

- Αν το αποτέλεσμα που επιδιώκουμε θα βελτιώσει την σχέση μας στο μέλλον, θα αυξήσει τον αμοιβαίο σεβασμό κτλ.

Στην πράξη λοιπόν διεκδικητικότητα σημαίνει το να κάνουμε τα τρία παρακάτω πράγματα όταν διαπραγματευόμαστε:

1. Αναγνωρίζουμε την άποψη του άλλου.  Η αναγνώριση θέτει τα θεμέλια για διάλογο και όχι για αντιπαράθεση.

2.  Διατυπώνουμε την δική μας θέση. 

3.  Προτείνουμε λύση.  Έχοντας πάντα στο μυαλό μας ότι το θέμα είναι το αποτέλεσμα τότε θα πρέπει να υπάρχει μία λύση την οποία καλό είναι να την διατυπώσουμε.

Τέλος, το να είμαστε διεκδικητικοί με τον εαυτό μας είναι το ίδιο σημαντικό με το να είμαστε διεκδικητικοί με τους άλλους.  Έχουμε το δικαίωμα να συμπεριφερθούμε όπως θέλουμε αρκεί να είμαστε υπεύθυνοι γι’ αυτές μας τις συμπεριφορές.  

Dr. Χρήστος Σερμπέζης

Κλινικός Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπευτής

Διδάκτωρ ΠανεπιστημίουHertfordshire

 Μετεκπαίδευση στην Ιατρική Σχολή του ΠανεπιστημίουHarvard

 Πλατεία Ειρήνης 43, Κομοτηνή

 Κιν. 6972452334

• < Προηγούμενο
• Επόμενο >